Impressies
|
3e levensfase
|
Werken na kanker
|
Omgaan met geld
|
Balans in werk en privé
|
Grip op je knip
|
WERKEN NA KANKER
De impact van een ziekte als kanker is groot: je lichaam, je geest en je leven zijn ingrijpend, soms blijvend, veranderd. De toekomst is onzeker, vaak ook financieel. Terugkeer naar het werk vergt enorm veel. Niet zelden zijn mensen, ook al zijn zij weer in staat hun ‘oude’ leven op te pakken, fysiek en mentaal nog vermoeid.
Hoe krijg ik weer energie?
Het re-integratietraject Werken na kanker start met het nalopen van de eerste voorwaarden voor re-integratie: heeft iemand voldoende energie? Als diegene nog niet in staat is naar het station te fietsen om van daaruit met de trein naar het werk te gaan, dan is het zaak eerst conditie op te bouwen. Dat kan met behulp van een hardloopcoach of sporttrainer.
Van chaos naar opgeruimd
Een opgeruimd huis is eveneens een belangrijke vereiste voor iemand weer aan de slag kan. Wonen in een puinhoop of het hebben van een administratie die een warboel is, werkt belemmerend. Een opruimcoach of een budgetcoach kunnen hier de helpende hand bieden.
Zodra de praktische zaken die door ziekte zijn blijven liggen op orde zijn, komen de werkgever en de collega’s in beeld. Hoewel die over het algemeen welwillend zijn, hebben zij veelal geen idee welke impact kanker en de genezing ervan heeft.
Zo kan er door chemotherapie en bestralingen sprake zijn van vermoeidheid, concentratie- en geheugenproblemen en soms zelfs fysieke beperkingen. En ook al lijkt het alsof zij dezelfde persoon terugzien van voor de ziekte, de collega die terugkomt is niet dezelfde. Globaal zijn er bij re-integratie twee typen te onderscheiden: werknemers die heel veel willen en daardoor het risico lopen opnieuw uit te vallen en mensen die de terugkeer als eng en lastig ervaren.
Terug op de werkvloer
Hoe iemand wordt binnengehaald heeft grote invloed op het succes van de re-integratie. Voorafgaand aan de terugkeer naar de werkvloer spreek ik dan ook met de naaste collega’s. De terugkeer van een zieke collega brengt ook voor hen verandering teweeg.
Ik probeer begrip te kweken voor degene die terugkeert. Ook al wordt er in het werk het een en ander aangepast, de collega’s zien niet hoe lang er na de werkdag thuis nog moet worden bijgetankt. Soms zijn de reacties hard, als bijvoorbeeld blijkt dat een nieuwe werknemer (een deel van) de taak heeft overgenomen en bepaald niet zat te wachten op terugkomst.
Het re-integratietraject Werken na kanker is individueel of in groepen via de werkgever te volgen. Het duurt gemiddeld zo’n negen maanden tot een jaar.
Voor wie is deze training:
• Mensen met een levensbedreigende ziekte die terug willen keren naar hun werkende leven
• Bedrijven en HR medewerkers die medewerkers na een traumatische ervaring willen begeleiden in hun terugkeer naar het bedrijf.
• Vakbonden en overkoepelende organisaties die een dergelijke training aan hun leden willen aanbieden
Wat zijn de voordelen van deze training:
• Persoonlijk:
o Zorgen dat iemand voldoende energie heeft om een start te maken met terugkeren naar de werkgever
o Zorgen dat de persoonlijke leefomgeving opgeruimd is zodat er ruimte en energie vrijkomt voor de volgende stap
o Begeleiding met het herintreden en de situaties die men dan tegenkomt
• Werkgever:
o Op de hoogte brengen van de mogelijkheden en de limieten van de re-integrerende werknemer(s)
o Begeleiden en leren omgaan met de situaties die voor zullen komen op de werkvloer
TRAINING EN COACHING: DERDE LEVENSFASE
Achter de geraniums gaan zitten of er met de caravan op uit: wie zich niet op de pensioengerechtigde leeftijd voorbereidt, lijkt gevangen tussen uiterste keuzes als deze. Het naderen van het pensioen levert bij veel mensen behoorlijk wat stress op. Daarom is voorbereiding op deze derde levensfase van groot belang.
Hoe sta ik er financieel voor?
Het doel is deelnemers bewust te maken van twee voorname aspecten. Allereerst: hoe sta je er financieel voor? Leg contact met je pensioenmaatschappij en vind uit hoe veel pensioen je hebt opgebouwd. Ga eveneens na wat de keuzemogelijkheden zijn. Je kunt er tegenwoordig vaak voor kiezen om in de eerste jaren na het pensioen waarin mensen vaak nog heel actief zijn, meer geld te ontvangen. Je kunt echter ook besluiten het pensioen geleidelijk over de jaren te verdelen.
In het verlengde hiervan ligt de vraag of de huidige woning, bij deze generatie ouderen is die praktisch- of volledig hypotheekvrij, nog moet worden aangehouden. In ieder geval zijn er volop levensbestendige huizen beschikbaar waar je van alle gemakken voorzien oud kunt worden. Uiteraard betekent dit behalve een financiële ook een emotionele keuze.
Hoe blijf ik actief?
Als tweede is het van belang te bedenken wat je nog wilt. Heb je een hobby die je kunt uitbouwen, is er vrijwilligerswerk dat je wilt doen, was er nog altijd een studie die je nog wilde oppakken? Houd voor ogen dat het belangrijk is sociaal actief te blijven. Hierdoor hoor je erbij en je hebt het gevoel dat je ertoe doet.
Een grote groep ouderen zorgt overigens nog voor ouders, of vangt kleinkinderen op. In dat laatste geval is het van belang te realiseren of dat op eigen initiatief, of omdat de kinderopvang anders te duur uitpakt.
Eind vijftig, begin zestig of nog na 65 jaar; de pensioenleeftijd schuift op. In verreweg de meeste gevallen is het de werkgever die besluit tot een training/workshop derde levensfase. Dat is prijzenswaardig van het bedrijf, maar dat heeft er ook belang bij om nog volledig gebruik te maken van de aanwezige kennis. Ook voor de werksfeer is het beter te voorkomen dat er wordt aangehikt tegen de pensionering, met het nodige ziekteverzuim als gevolg.
Hoe voorkom je eenzaamheid is een thema dat zeker voorbijkomt. Twee jaar tot een halfjaar voor de pensioengerechtigde leeftijd is een goed moment om mensen optimaal te begeleiden.
Voor wie is deze training:
• Mensen die binnen 2 jaar tot een half jaar met pensioen gaan
• Mensen die al met pensioen zijn, maar zich daarin verloren voelen
• Vakbonden en overkoepelende organisaties die een dergelijke training aan hun leden willen aanbieden
Wat zijn de voordelen van deze training:
• Persoonlijk:
o Het financiële plaatje, hoe sta je ervoor
o Hoe vul ik mijn tijd en blijf ik actief
• Werkgever:
o Maatschappelijk verantwoord ondernemen
o Een goede reputatie in de arbeidsmarkt verwerven
TRAINING EN COACHING: OMGAAN MET VERLIES EN VERANDERING
Sterfte van een kind, partner of ouder, werkloosheid, echtscheiding faillissement of verhuizing; het zet je leven op zijn kop en maakt daarom deel uit van de omstandigheden die goed zijn voor een hoge plaats in de stress top tien. Het is dan van belang te leren hoe jij kunt omgaan met verlies en verandering.
Veranderen in het klein en groot
Elke ongewenste verandering leidt, ook al is die gering, tot stress. Dat gebeurt al als ik de supermarkt in ga waar ik altijd kom en de indeling van de schappen is veranderd. Dat gaat me de eerste paar keer extra tijd kosten, besef ik. In dit geval gaat het me gemakkelijk af om me aan deze lichte verandering aan te passen.
In andere gevallen zie je dat het vaak lastig is het verlies of de verandering onder ogen te zien. Bekend zijn de oorlogstrauma’s die pas op oudere leeftijd naar buiten komen. Het verwerkingsproces start in zo’n geval pas jaren later.
Ook al is de fusie op het werk de aanleiding, ik begin met het persoonlijke aspect. Dat geeft namelijk aan hoe je met verlies en verandering omgaat. Ik maak hierbij gebruik van de terminologie van rouwexpert Kübler-Ross. Die gaat uit van bruggenbouwers – de mensen die het (voorlopig) vermijden om in het dal te gaan zitten, en de mensen die het dal ingaan.
Het doel: ( h) erkennen
Het doel is te leren herkennen wanneer er een verandering op je pad komt, want dat die er zal zijn, dat staat vast. Het is niet erg dat je in een dal komt, en dat dat pijn doet. Heb je één keer de weg naar boven gevonden, dan geeft dat vertrouwen voor een volgende keer. En ook al slikken vele Nederlanders antidepressiva, dat wil niet zeggen dat zij niet positief in het leven staan.
Als metafoor gebruik ik de persoonlijke archiefkast. Daarin zitten laatjes met inhoud als: Wie helpt je en wat helpt je om met het verlies en de verandering om te gaan? Maar er zijn ook verborgen laatjes; die van de mensen en de omstandigheden die je belemmeren.
Tijdens een groepstraining hoor je van anderen hoe zij met verlies en verandering zijn omgegaan.
Voor wie is deze training:
• Mensen die verlies ervaren: aan de dood, aan het leven, bij echtscheiding, bij verlies van baan
• Voor betrokken werkgevers en HR medewerkers bij reorganisaties en bij terugkeer na een verlies ervaring op de werkvloer
• Vakbonden, organisaties en HR medewerkers die een dergelijke training aan hun leden/ medewerkers willen aanbieden na een verlies ervaring
Wat zijn de voordelen van deze training:
• Persoonlijk:
o Zorgen dat iemand voldoende inzicht krijgt in eigen verwerkingsproces en een start maken met terugkeer naar werk
o Begeleiden met het herintreden en de situaties die men dan tegenkomt
• Werkgever:
o Maatschappelijk verantwoord ondernemen
o Een betrokken werknemer
o Een goede reputatie in de arbeidsmarkt verwerven
TRAINING EN COACHING: Schulden op de werkvloer herkennen: Werkgever
Signalen herkennen
Schulden op de werkvloer herkennen: is bedoeld voor werkgevers. Die hebben er baat bij financiële problemen te herkennen want mensen nemen hun geldsores mee naar het werk. Met als gevolg: een hoger ziekteverzuim en meer stress, irritatie en ruzie.
Ook een verzoek om meer uren te mogen werken is een signaal van geldproblemen, evenals de vraag om een voorschot of een lening. Ook collega’s die veel worden gebeld of zelf veel bellen, blijken vaak in de schulden te zitten. Loopt iemand ook privé nog rond in bedrijfskleding? Ook dat kan duiden op financiële problemen.
Verlies van productiviteit
Afgelopen vijf jaar zijn de financiële problemen van huishoudens toegenomen. Ook is de gemiddelde schuld verdubbeld. Dan moet je als werkgever structureel iets gaan doen. Het voordeel voor werkgevers is dat hij met de werknemer in gesprek kan, of budgetcoaches inzetten, of maatschappelijk werk inschakelen. Bij een loonbeslag, invordering door de rechtbank waarbij een deel van het salaris naar de schuldeisers gaat, zijn de financiële problemen al groot. Die kosten het bedrijf extra tijd, omdat er vaak iemand voor moet worden aangenomen. Buiten dat, betekent het verlies aan productiviteit, onveilige situaties door gebrek aan concentratie en verhoogde kans op fraude en diefstal. Het herkennen van signalen is dus belangrijk.
GRIP OP JE KNIP: Werknemer
Grip op de knip is bedoeld voor werknemers. Belangrijk is eerst de tekorten in kaart te brengen. Het komt nog vaak voor dat mensen de post ongeopend hebben liggen. Zijn er schulden ontstaan, dan is het raadzaam om zoveel mogelijk met de schuldeisers zelf een regeling treffen om beslag te voorkomen.
Dat regelt mijn partner wel..
Vissers, buschauffeurs, verpleegkundigen, winkelpersoneel; in deze sectoren kom ik veel. En ook al staat niet iedereen van hen in het rood, wie geen anderhalve maand salaris op de spaarrekening heeft, kan snel in de min komen als er iets in hun huis moet worden vervangen omdat het stukgaat.
Opvallend is het aantal mannen dat geen idee heeft over de financiële stand van zaken. “Dat regelt mijn vrouw”, hoor ik dan. In zo’n geval is er vaak ook maar één bankpas. Ook al doe je thuis niet de financiën, het is wel handig om je eens per maand bij te laten praten.
Voor wie is deze training:
• Mensen die aan structuur en orde in financiën willen werken en voorkomen dat er schulden komen
• Bedrijven en HR medewerkers die medewerkers bij een financiële achterstand willen begeleiden in hun terugkeer naar een gezonde financiële positie.
• Vakbonden en overkoepelende organisaties die een dergelijke training aan hun leden willen aanbieden
Wat zijn de voordelen van deze training:
• Persoonlijk:
o Zorgen dat iemand voldoende kennis heeft om een start te maken met de financiële administratie
o Zorgen dat de persoonlijke leefomgeving opgeruimd is zodat er ruimte en energie vrijkomt voor de volgende stap
o Begeleiding via ( budget )coaching
• Werkgever:
o Voorkomen extra kosten door loonbeslag
o Begeleiden en leren omgaan met de situaties die door de zorgen om de financiële situatie ontstaat op de werkvloer
TRAINING EN COACHING: WERK EN PRIVE IN BALANS
Uitgeblust en niets meer willen, klachten van het thuisfront dat je er te weinig bent: hier is sprake van een disbalans van werk en privé.
Wat te doen bij stress
Stress veroorzaakt door een te hoge werkbelasting is tegenwoordig een veelvoorkomend probleem. Dat wordt veroorzaakt door de angst in tijden van economische teruggang om je baan te verliezen. Dan steek je meer energie in je baan dan je te geven hebt. Als er weer een ontslagronde aankomt, dan wil ik er niet bij zijn, is wat de putjesschepper tot aan de bankdirecteur tot dit gedrag aanzet.
Signalen..
De druk van de digitalisering, de internationalisering en de robotisering wordt steeds meer gevoeld. De maatschappij versnelt door deze ontwikkelingen en zeker als je wat ouder bent, dreig je ingehaald te worden door jonge collega’s, die nieuwe opleidingen hebben gevolgd. Je ziet dat er dan na werktijd cursussen worden gevolgd om bij te blijven. Die leggen beslag op de privétijd.
Van belang is in kaart te brengen hoeveel tijd je op je werk bent, thuis, en slaapt. Het kan namelijk ook zo zijn dat die uren niet in disbalans zijn, maar dat het werk eenvoudig weg teveel energie slurpt. Hierna ga je na hoe de balans tussen werk en privé er voor iemand uitziet. En als je uit balans raakt, wat zijn dan de eerste tekenen? Word je prikkelbaar of moe? Krijg je hoofd- of buikpijn? Kortom: herken de lichamelijk en geestelijke signalen.
Klassiek is het voorbeeld van de secretaresse die om vijf uur nog een stapel werk krijgt van de collega die wel assertief is. Op deze training of workshop komt vrijwel altijd een vervolg, in de vorm van een assertiviteitstraining. Soms ook persoonlijke coaching, om bijvoorbeeld na te gaan waarom iemand altijd wil pleasen. Want als je dat lang doet, zuigt dat je leeg en gaat het je op den duur ondermijnen.
Tijdens de training/workshop Werk en privé in balans zit in de regel een deel van de deelnemers overspannen thuis. Die willen voordat zij re-integreren leren werk en privé beter in balans te brengen.
Voor wie is deze training:
• Mensen met een disbalans die terug willen keren naar hun werkende leven
• Bedrijven en HR medewerkers die medewerkers na een disbalans ervaring willen begeleiden in hun terugkeer naar het bedrijf.
• Vakbonden en overkoepelende organisaties die een dergelijke training aan hun leden willen aanbieden
Wat zijn de voordelen van deze training:
• Persoonlijk:
o Zorgen dat iemand voldoende energie heeft om een start te maken met terugkeren naar de werkgever
o Zorgen dat de persoonlijke leefomgeving opgeruimd is zodat er ruimte en energie vrijkomt voor de volgende stap
o Begeleiding met het herintreden en de situaties die men dan tegenkomt
• Werkgever:
o Op de hoogte brengen van de mogelijkheden en de limieten van de re-integrerende werknemer(s)
o Begeleiden en leren omgaan met de situaties die voor zullen komen op de werkvloer